Czerniak – nowoczesne terapie

Czerniak należy do najbardziej agresywnych odmian raka skóry, na który zapada coraz więcej osób. U chorych, u których choroba została wcześnie wykryta, rokowania są pomyślne. Terapie czerniaków należą do prężnie rozwijających się dziedzin onkologii oraz dermatologii. Jedną z nowatorskich metod leczenia jest terapia celowana.
Za powstawanie czerniaka w 50% odpowiada mutacja genu BRAF – wywołana zbyt dużą ekspozycją na działanie promieni słonecznych.
Ważne! Czerniak wykryty we wczesnym stadium, gdy grubość zmiany nie przekracza 0,8 mm, daje ponad 90% szans na pełne wyleczenie.
Czerniak, czyli…
Nowotwór tego typu tworzy się w melanocytach, które są komórkami barwnikowymi. Zazwyczaj pojawia się na skórze, jednakże obszarem występowania może być także:
- siatkówka oka,
- odbyt,
- błony śluzowe jamy ustnej.
Ważne! Czerniak rozwija się najczęściej na bazie już istniejących zmian skórnych (m.in. pieprzyków).
Schorzenie występuje z reguły u osób po 40. roku życia. Ryzyko zachorowania zwiększa się u osób mających niski poziom naturalnego barwnika w skórze, a także obciążonych genetycznie, którzy:
- zbyt intensywnie eksponują skórę na promienie słoneczne,
- korzystają z solarium.
Ważne! Czerniak może być dziedziczny. W 24-40% przypadków powstaje wskutek zaistnienia mutacji w genie CDKN2A. Gen odgrywa istotną rolę w organizmie (m.in. odpowiada za kodowanie białek, które zapobiegają niekontrolowanym podziałom komórkowym).
Leczenie czerniaka
Terapia dopierana jest indywidualnie do każdego pacjenta:
- w zależności od stopnia zaawansowania choroby w momencie rozpoznania,
- wyniku badania histopatologicznego,
- zajęcia węzłów chłonnych oraz przerzutów odległych.
Ważne! Pierwszym krokiem w terapii czerniaka skóry jest wycięcie chirurgiczne zmiany wraz z marginesem zdrowych tkanek.
fot. panthermedia
W procedurze leczenia przeprowadza się biopsję węzła chłonnego (węzła wartowniczego). Po otrzymaniu wyników lekarz decyduje bądź nie o usunięciu węzłów chłonnych i dalszej terapii.
Ważne! W leczeniu nie ma zazwyczaj konieczności podejmowania terapii uzupełniającej w postaci chemioterapii, radioterapii czy immunoterapii.
Leki stosowane w leczeniu systemowym to m.in. niwolumab, pembrolizumab, trametynib, kobimetynib.
Piśmiennictwo
Źródło tekstu:
- W. Ruka, Z. I. Nowecki, P. Rutkowski: Czerniaki skóry u dorosłych. Wyd. 1. Wydawnictwo Medipage. Warszawa 2005.
Adres www źródła:
- https://www.akademiaczerniaka.pl/dla-pacjentow/diagnoza-leczenie-lista-osrodkow/terapia-celowana-w-leczeniu-czerniaka
- https://www.zwrotnikraka.pl/leczenie-czerniaka-skory/
- https://www.zwrotnikraka.pl/terapia-celowana-molekularnie-onkologia-personalizowana/
- https://biznes.newseria.pl/news/liczba-zachorowa-na,p1516420732
- https://apteline.pl/artykuly/czerniak-objawy-rozpoznanie-czerniak-a-pieprzyk-czy-czerniak-zlosliwy-jest-dziedziczny/
Kategorie ICD:
- Czerniak złośliwy skóry
- Nowotwory złośliwe o określonym umiejscowieniu uznane lub podejrzane jako pierwotne, za wyjątkiem nowotworów tkanki limfatycznej, krwiotwórczej i tkanek pokrewnych: