Witamina D we wspomaganiu układu odpornościowego do walki z rakiem

Obecność chorób nowotworowych w naszej cywilizacji odnotowana została już w czasach starożytnych, a ślady pozostałości po nich odnaleziono w otoczeniu egipskich mumii, choć wówczas nie rozumiano jeszcze, co tak naprawdę stanowiło przyczynę śmierci. Do dzisiaj odkryto wiele metod terapii i wciąż poszukuje się coraz nowszych technologii w walce z rakiem, począwszy od czosnku i arszeniku stosowanych przez Hipokratesa, aż po najnowsze osiągnięcia medycyny.

Nowotwory stanowią w Polsce znaczący problem w kontekście śmiertelności, gdyż są one drugą w kolejności przyczyną zgonów osób przed 65. rokiem życia. O ile w populacji męskiej wartość ta utrzymuje się na stałym poziomie, o tyle wśród kobiet odnotowuje się wzrost zachorowalności na nowotwory [1].

Witamina D zaliczana jest do grupy witamin antyoksydacyjnych, podobnie jak witaminy A, C oraz E. Oznacza to, że wykazują one znaczącą aktywność przeciwnowotworową, która w kontekście witaminy D polega na zdolności do hamowania poliferacjii komórkowej, aktywacji stymulacji apoptozy oraz spowalniania procesu angiogenezy. W związku z tymi właściwościami witamina D jest skutecznym środkiem w walce z rakiem piersi, jak również hamuje rozwój i postępowanie choroby. Kobiety w wieku menopauzalnym często we krwi mają obniżony poziom tej witaminy, co może wiązać się z powstawaniem i rozwojem komórek potrójnie negatywnych, jak E-, PR- czy HER2-. Nie ma jednak jednoznacznych wyników badań, które potwierdzałyby ponad wszelką wątpliwość skuteczność suplementacji witaminą D, a dostępne obecnie wyniki bywają kontrowersyjne. Poza nowotworem piersi zauważa się także pozytywny wpływ witaminy D na ochronę przed nowotworami jajnika czy endometrium [2].

Obecnie znane są dwa mechanizmy działania witaminy D na komórki. Mechanizm pozagenomowy polega na aktywacji kinaz tyrozynowych oraz uruchomieniu dużej liczby szlaków sygnałowania. Aktywność genomowa jest drugim, znanym mechanizmem działania – poprzez receptor jądrowy VDR (vitamin D receptor), który w swoim działaniu przypomina czynnik transkrypcyjny, przez co wpływa regulacyjnie na ekspresję wielu genów [2].