Psy mogą wyczuwać nie tylko narkotyki, ale i... raka
O tym, że psy, ze względu na swój doskonały węch, wykorzystywane są do poszukiwania narkotyków czy materiałów wybuchowych, raczej powszechnie wiadomo. Mniej się mówi natomiast o tym, że zwierzęta te są zdolne również i do wyczuwania różnych ludzkich chorób. Coraz więcej pojawia się publikacji dotyczących możliwości rozpoznawania przez psy rozmaitych ludzkich nowotworów – tego rodzaju „badanie” byłoby niezwykle wręcz korzystne chociażby ze względu na to, że wykrywanie nowotworów przez psy byłoby przecież zasadniczo bezinwazyjne.
Nowotwory prowadzą do wielu zmian w organizmach chorujących na nie pacjentów – po zachorowaniu pojawiają się chociażby w ich krwi różne specyficzne substancje. Okazuje się jednak, że związane z rakiem są również różne cząsteczki zapachowe, które u zdrowych ludzi nie powstają – one właśnie mogą być wyczuwane przez psy.
Wspomniane wyżej cząsteczki mogłyby być wyczuwane przez zwierzęta zarówno poprzez wąchanie przez nich ludzkiej skóry, jak i oddechu, wydalin (np. moczu i stolca) czy potu. Teoretycznie każdy pies jest w stanie wyczuć te specyficzne zapachy, aby jednak można było wykorzystać zwierzaka do diagnostyki nowotworów, konieczne najpierw byłoby odpowiednie jego przeszkolenie – pies musi w końcu wiedzieć, w jaki sposób poinformować o swoim „znalezisku”.
Skąd w ogóle wziął się pomysł, aby wykorzystywać psy do wyczuwania ludzkich nowotworów? Otóż z opowieści wielu już pacjentów, u których właśnie dzięki zwierzętom udało się stwierdzić chorobę. Można tutaj wspomnieć chociażby o historii 75-latka, którego pupil bardzo uporczywie lizał go w jednym konkretnym miejscu za uchem. Kiedy pacjent ten udał się do lekarza, ostatecznie okazało się, że rozwinął się u niego czerniak.
Dotychczas opisano już kilka różnych nowotworów, w których rozpoznawaniu mogłyby być wykorzystywane psy. Pojawiały się doniesienia np. o tym, że zwierzęta te mogą wskazywać na nowotwór jelita grubego poprzez wąchanie ludzkiego oddechu czy stolca. Donoszono również i o możliwości wyczuwania przez nie związanych z rakiem jajnika zapachów we krwi pacjentek czy i o tym, że psy są zdolne wyczuć zmiany zapachu moczu towarzyszące nowotworom złośliwym prostaty.
Zdolność psów do wykrywania u ludzi nowotworów złośliwych budzi zainteresowanie coraz większej ilości badaczy – w końcu tego rodzaju metoda diagnostyczna pozwalałaby rozpoznać chorobę w sposób nieinwazyjny. Aby jednak rzeczywiście móc wykorzystywać zwierzęta w celu szybkiego rozpoznawania raka, konieczne jest najpierw opracowanie precyzyjnych programów treningowych, dzięki którym posiadłyby one niezbędne do tego zdolności.
