Przeszczep szpiku: co warto o nim wiedzieć?
Przeszczep szpiku jest procedurą, która może uratować życie – tak bywa chociażby w przypadku osób chorujących na białaczkę czy chłoniaka. Przygotowanie do zabiegu jest dość skomplikowane. To jednak, jak wygląda już sam przeszczep, dla niejednej osoby jest dość zadziwiające. Co warto wiedzieć o przeszczepie szpiku: w jakich sytuacjach się go wykonuje, od kogo mogą pochodzić przeszczepiane chorym komórki i jakie zagrożenia mogą być związane z przeszczepem szpiku?
Przeszczep szpiku wykorzystywany jest wtedy, kiedy własny szpik kostny chorego – z powodu choroby nowotworowej czy uszkodzenia związanego z przebyciem radioterapii – nie jest w stanie produkować prawidłowych elementów morfotycznych krwi. W powszechnym mniemaniu szpik do przeszczepu pochodzi od spokrewnionego lub niespokrewnionego z chorym dawcy, w praktyce jednak biorca szpiku… bywa dawcą sam dla siebie. Tego rodzaju przeszczep szpiku określany jest jako przeszczep autologiczny i ma on wiele zalet, m.in. nie ma wtedy ryzyka, że już po zabiegu dojdzie do odrzucenia przeszczepu. Z przeszczepem autologicznym związane są jednak również i pewne zagrożenia – w ich przypadku istnieje bowiem dość duże ryzyko nawrotu choroby. Z tego chociażby powodu autologiczny przeszczep szpiku proponowany może być tym chorym, u których leczenie choroby (np. białaczki) rozpoczynane jest we wczesnym stadium jej zaawansowania.
Sam przebieg przeszczepu szpiku dla wielu osób może być natomiast zaskakujący. Procedura nie polega bowiem na wprowadzaniu tkanek w jakieś konkretne miejsce w organizmie z wykorzystaniem sprzętu chirurgicznego – przeszczep szpiku tak naprawdę przypomina… podawanie kroplówki. Pozyskany od dawcy materiał podawany jest bowiem pacjentowi w formie płynnej przez wkłucie wprowadzone do jednej z żył centralnych.
W trakcie, a także po wykonaniu przeszczepu szpiku, pacjent podlega stałemu monitorowaniu – istotne jest bowiem wczesne wychwycenie ewentualnych powikłań procedury. Jedną z najgroźniejszych możliwych komplikacji jest w tym wypadku tzw. choroba przeszczep-przeciwko-gospodarzowi, której istotą jest atakowanie przez przeszczepione biorcy limfocyty jego własnych tkanek.
