Chirurgia onkologiczna to dziedzina zabiegowa, której większość pacjentów ma zdiagnozowaną chorobę nowotworową lub na podstawie dotychczasowej diagnostyki istnieje duże prawdopodobieństwo choroby. W praktyce klinicznej operacje onkologiczne odgrywają niezwykle istotną rolę zarówno w leczeniu radykalnym, postępowaniu paliatywnym, diagnostyce czy przygotowywaniu chorego do kolejnych etapów leczenia onkologicznego - chemioterapii czy radioterapii jak i zapobiegania nowotworom złośliwym u szczególnie predysponowanych pacjentów.

Śródoperacyjnie bardzo często robione jest wstępne badanie histopatologiczne, gdzie wycinane są również tkanki wokół guza by sprawdzić czy w badanym materiale są przerzuty. Zabiegi operacyjne czyli leczenie chirurgiczne to nie raz procedury mocno obciążające, wielogodzinne, wymagające od pacjenta przygotowania, od zespołu operującego natomiast - olbrzymiej wiedzy i wytrzymałości. 

Zabiegi onkologiczne (leczenie chirurgiczne) możemy podzielić na: operacje diagnostyczne, profilaktyczne, lecznicze - radykalne i radykalne oszczędzające, paliatywne, odtwórcze.  

Operacje diagnostyczne w onkologii przeprowadzane są najczęściej u chorych z podejrzeniem choroby nowotworowej, niekiedy w trakcie leczenia – po zakończeniu pierwszej chemioterapii, dla oceny jej skuteczności. Niekiedy wykonuje się je również po wielu latach od zakończenia leczenia onkologicznego - przy podejrzeniu wznowy choroby np. wzroście poziomu markerów nowotworowych - Ca 19-9 dla raka trzustki i dróg żółciowych, Ca-125 dla raka jajnika, CEA dla gruczolakoraków przewodu pokarmowego, a zwłaszcza jelita grubego czy PSA w przypadku przebytego leczenia raka prostaty, tyreoglobulina w przypadku raka tarczycy i kalcytonina w raku rdzeniastym tarczycy.