Operacje i zabiegi

Tekst zawiera komentarz Polskiej Koalicji Pacjentów Onkologicznych. Która z radością obserwuje pozytywne zmiany na listach leków refundowanych.

Wybitni eksperci – członkowie zarządu Polskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej, a także prezes Polskiego Towarzystwa Farmakoekonomicznego wskazali 10 terapii onkologicznych, które powinny stać się refundacyjnymi priorytetami na 2022 r. Obecność w pierwszej piątce listy TOP 10 ONKO aż dwóch terapii dla pacjentów z niedrobnokomórkowym rakiem płuca we wczesnym stadium zaawansowania stosowanych w ramach leczenia radykalnego pokazuje, że wreszcie podejście do leczenia raka płuca zaczyna się zmieniać. – Mówimy już nie tylko o zwiększeniu wskaźnika przeżyć 5-letnich wśród pacjentów, ale także o możliwości ich wyleczenia – mówi Elżbieta Kozik, Prezes Stowarzyszenia Polskie Amazonki Ruch Społeczny. To przełom, na który czekaliśmy wiele lat. Nie bez przyczyny wczesne leczenie raka płuca i nierozerwalnie związana z nim diagnostyka to jeden z głównych filarów naszej kampanii „Hamuj Raka! Daj Szansę Płucom!”.

Liczba przeszczepów narządów w 2020 roku spadła o jedną trzecią w porównaniu z 2019 r. Wpływ na to może mieć pandemia covid-19.

Przeszczepienia krwi pępowinowej od ponad 30 lat są stosowane w leczeniu ponad 80 różnych chorób zagrażających życiu, takich jak np. białaczki, chłoniaki i anemie sierpowato krwinkowe. Udowodniono również, że w obszarze medycyny regeneracyjnej podanie komórek krwi pępowinowej przynosi chorym korzyść kliniczną. Ze względu na swoje ograniczenia krew pępowinowa była stosowana częściej u pacjentów pediatrycznych niż dorosłych. Była - bo wyniki nowych badań klinicznych pokazują, że namnożone komórki macierzyste krwi pępowinowej mogą być skutecznie przeszczepiane także dorosłym pacjentom.

Zespół badaczy z udziałem naukowców z Czech odkrył, że jeden z rodzajów komórek krwi, dotychczas uważany za nieszkodliwy, może zmniejszyć powodzenie przeszczepu szpiku kostnego: tak zwane komórki NK (naturalni zabójcy) obecne w próbce dawcy mogą osłabiać hematopoetyczne komórki macierzyste . Badania prowadził międzynarodowy zespół kierowany przez Meritxell Alberich-Jordovą z Instytutu Genetyki Molekularnej Akademii Nauk Republiki Czeskiej.

Naukowy z University of Pennsylvania we współpracy z Perelman School of Medicine opracowali innowacyjną metodę wykrywania zmienionych nowotworowo komórek. Do ich identyfikacji użyto barwnika świecącego w podczerwieni i gromadzącego się w zmienionej chorobowo tkance, co pozwala na precyzyjne określenie miejsc zajętych nowotworowo, ale także pozwala potwierdzić usunięcie wszystkich tego typu miejsc, co ma szczególne znaczenie w chorobach nowotworowych piersi.

Resekcja płuca (pneumonektomia) wykonywana bywa m.in. u chorych na raka płuc, zabieg ten przeprowadzany może być jednak również i u pacjentów obarczonych innymi schorzeniami. Życie z jednym płucem – szczęśliwie – jest jak najbardziej możliwe, pacjenci będący jednak po usunięciu płuca liczyć się muszą z tym, że w ich życiu pojawią się pewne ograniczenia. Jakie – poza nowotworami płuc – mogą być wskazania do przeprowadzenia pneumonektomii i jak dokładnie zabieg ten wpływa na funkcjonowanie chorych?

Poszukiwanie nowatorskich metod leczenia jest priorytetem wielu ośrodków zarówno w kraju, jak i za granicą. O dużych sukcesach może mówić Uniwersytecki Szpital Kliniczny we Wrocławiu, którego pracownicy po raz kolejny zrobili to, co wydawało się niemożliwe.

Zabieg powiększania piersi będący wciąż jednym z najpopularniejszych w dziedzinie medycyny estetycznej, nie jest przeprowadzany wyłącznie ze względów estetycznych, ale także celem rekonstrukcji piersi po przebytej mastektomii. Zdaniem wielu specjalistów, możliwość odtworzenia utraconej piersi jest dla kobiety rodzajem pozytywnej terapii - pomaga zmniejszyć stres związany z chorobą, jak i daje możliwość powrotu do „dawnego” wyglądu.

Osoby cierpiące na choroby nowotworowe, wielokrotnie zmagają się z pojawiającymi się przerzutami. Przerzuty nowotworowe, znane jako rozsiewy nowotworu, to rozprzestrzenianie się guza wtórnego nowotworu złośliwego, które powstają z komórek guza pierwotnego. W wielu przypadkach, przerzuty dotykają węzłów chłonnych. Co wtedy? Jakie są perspektywy leczenia? Okazuje się, że metodą propagowaną przez wielu lekarzy jest limfadenektomia, czyli usunięcie węzłów limfatycznych.

Otrzewna to błona surowicza  pokrywająca od wewnątrz ścianę jamy brzusznej oraz niektóre narządy od zewnątrz (m.in.: żołądek, część dwunastnicy, jelito cienkie i większość okrężnicy, macicę i jajniki). Przerzuty nowotworów złośliwych do otrzewnej są określane w klasyfikacji TNM (T-tumor- guz, L-lymph nodes - węzły chłonne, M- metastasis - przerzuty) jako przerzuty odległe, czyli cecha M+ i wiążą się z reguły z niepomyślnym rokowaniem i krótkim czasem przeżycia nieleczonych chorych (średnio około 6 miesięcy). Chemioterapia dootrzewnowa w hipertermii jest dla wielu z nich procedurą ratunkową. 

Gastrektomia jest to zabieg operacyjny całkowitego (gastrektomia totalna lub całkowita) bądź częściowego (gastrektomia subtotalna) usunięcia żołądka. Jest to forma leczenia chirurgicznego nowotworów żołądka, zabiegiem ratującym w ciężkich postaciach choroby wrzodowej, zwłaszcza powikłanej perforacją, w trudnych do opanowania innymi sposobami (głównie endoskopowymi) krwawieniach z żołądka. Z uwagi na złożone funkcje w organizmie człowieka, usunięcie żołądka wiąże się z licznymi konsekwencjami, wymaga od pacjenta dyscypliny w okresie pooperacyjnym i zmiany stylu życia.

Zabiegi z zakresu chirurgii onkologicznej, dzięki wdrażaniu najnowszych światowych osiągnięć techniki medycznej, stają się bezpieczniejsze dla chorego i możliwe do przeprowadzenia, z zamiarem wyleczenia, nawet w najbardziej zaawansowanych procesach rozrostowych. Aparaty do leczenia promieniami(radioterapia) tworzone są z dbałością o coraz doskonalszą precyzję pracy, umożliwiają leczenie celowane, skoncentrowane na zmianie nowotworowej, przy minimalnym obciążeniu narządów krytycznych w sąsiedztwie. Dodawanie do terapii onkologicznych leków z innych grup, również nowych i sukcesywnie modyfikowanych, udoskonalanych na bazie wcześniejszych doświadczeń z pracy z pacjentami, pozwala pełniej zapobiegać działaniom niepożądanym obciążającego leczenia onkologicznego.

Rola zabiegów diagnostycznych jest nieoceniona w sytuacjach, gdy pewna diagnoza jest niemożliwa do postawienia bazując na mniej inwazyjnych metodach (głównie radiologicznych). W trakcie zabiegu diagnostycznego pobiera się materiał z tkanki makroskopowo zmienionej nowotworowo, do badania mikroskopowego. Następnie trafia on do oceny histopatologicznej do pracowni patomorfologii, dla potwierdzenia lub wykluczenia rozpoznania pierwotnego nowotworu złośliwego lub jego nawrotu. Chirurg w trakcie zabiegu może niekiedy zbadać również inne układy i narządy (np. podczas operacji zwiadowczej jamy brzusznej) i ocenić stopień zaawansowania choroby dla wdrożenia najbardziej skutecznego leczenia.

Okazuje się, że smaczna przekąska może chronić przed utratą kości wywołaną ekspozycją na promieniowanie jonizujące, a tym samym zabezpieczać przed osteoporozą. 

Zabiegi odtwórcze stosowane w onkologii, dotychczas w znacznej większości dotyczyły kobiet, które przeszły zabieg mastektomii. Rozwój medycyny pozwala jednak na zastosowanie tego typu operacji w przypadku przebycia innej, radykalnej operacji leczniczej. Zastosować można zarówno tkanki własne pacjenta jak również protezy wykonane ze sztucznych materiałów.

Naukowcy z Instytutu Technologii w Massachusetts opracowują nowy sposób operowania nowotworów, dzięki któremu chore komórki są barwione na fluorescencyjny kolor.  

Zanim lekarze - wysoko wykwalifikowani specjaliści - przystąpią do kraniotomii, koniecznie trzeba poinformować ich o pewnych kwestiach. Warto także, aby pacjent był odpowiednio przygotowany do tego skomplikowanego zabiegu, zarówno fizycznie, jak i psychicznie.  

Choć historia operacji zwanej trepanacją czaszki sięga neolitu, to jej nowoczesna wersja – kraniotomia – jest cudem współczesnej medycyny, ratującym życie pacjentów każdego dnia. Ma także szczególne zastosowanie w wypadku diagnostyki i leczenia nowotworów mózgu.

W Wielkiej Brytanii po raz pierwszy zastosowano leczenie specjalnie zmodyfikowanymi komórkami pochodzącymi od zdrowego dawcy.