Nowotwory

Na raka żołądka w Polsce zapada rocznie około 5000 osób, z niemal dwukrotną przewagą mężczyzn. Jest najczęstszym nowotworem tego narządu, w większości przypadków występującym po 50. roku życia. Choć ilość zachorowań, porównując do ubiegłego wieku, zmniejszyła się, wciąż znajduje się w pierwszej dziesiątce najczęściej występujących nowotworów.

Statystyki dotyczące raka wątroby są wręcz skrajnie niepokojące – American Cancer Society podaje, że od 1980 roku ilość zachorowań na ten nowotwór uległa potrojeniu. Ze względu na taką właśnie sytuację różni uczeni podejmują się poszukiwania czynników, które sprzyjają rozwojowi schorzenia oraz tych, które minimalizować mogą jego ryzyko. Specjaliści z Australian National University Medical School analizowali, jaki wpływ na ryzyko raka wątroby ma aktywność fizyczna.

Ostra białaczka limfoblastyczna (ang. acute lymphoblastic leukemia – ALL) jest chorobą nowotworową wywodzącą się z prekursorów limfocytów linii B i T. Ten rodzaj białaczki jest najczęściej występującym typem nowotworów u dzieci (25%). Szczyt zachorowań przypada na 4.-5. rok życia, a u dorosłych występuje niezwykle rzadko. Etiologia choroby nie jest do końca poznana, aktualnie uważa się, że powstaje ona w wyniku współdziałania czynników genetycznych oraz środowiskowych.

Wczesne objawy nowotworowe u dzieci są niezwykle trudne do „wyłapania” głownie dlatego, że większość z nich jest niespecyficzna i nie daje możliwości przypuszczenia, że w organizmie dziecka dzieje się coś złego. Przeważnie zauważane przez rodziców jest zmęczenie, apatia bądź nadmierna aktywność, której skutkiem wydaje się być ból kończyn. Jeśli jednak objawy te trwają długo lub mają charakter nawracający z towarzyszącą podwyższoną temperaturą, powiększonymi węzłami chłonnymi czy krwawieniami z błon śluzowych, warto poddać się specjalistycznej konsultacji lekarskiej.

Siatkówczak (retinoblastoma) jest najczęściej występującym nowotworem wewnątrzgałkowym u dzieci. Stwierdza się go u jednego na 15000-20000 nowo narodzonych. Jest złośliwym nowotworem wywodzącym się z prymitywnych komórek siatkówki, który w krótkim czasie prowadzi do przerzutów, a nieleczony może nawet do śmierci dziecka.

Nowotwory ośrodkowego układu nerwowego są najczęstszymi guzami litymi występującymi u dzieci. Co roku rozpoznaje się w Polsce około 250 nowych przypadków. Szczyt zachorowalności przypada między 3. a 10. rokiem życia, ale nie wyklucza to ich występowania również u niemowląt czy nastolatków.

Rak gruczołu krokowego jest nowotworem złośliwym wywodzącym się z obwodowej strefy gruczołu krokowego. Rozpoznawany jest głównie u mężczyzn powyżej 50. roku życia. W Polsce stanowi 13% wszystkich nowotworów złośliwych u mężczyzn.

Ze względu na dużą częstość występowania złośliwych nowotworów prostaty wielu badaczy podejmuje się prób poszukiwania nowoczesnych metod leczenia tych schorzeń, ale i czynników ryzyka ich występowania. Interesujące są chociażby zależności pomiędzy rakiem prostaty a stosowaną przez mężczyzn dietą – dotychczas nie udało się jednoznacznie wykazać, jaka dieta może sprzyjać lub niwelować ryzyko nowotworów złośliwych gruczołu krokowego, nowe światło na to zagadnienie rzucają jednak uczeni z Mayo Clinic w Rochester.

O korzystnym wpływie na zdrowie związków z grupy flawonoidów – chociażby o redukowaniu przez nie ryzyka schorzeń sercowo-naczyniowych – wspomina się już od dłuższego czasu. Substancje te interesują wielu naukowców, jednymi z tych, którzy podjęli się badań dotyczących flawonoidów, byli uczeni z Edith Cowan University w Australii. Przeprowadzili oni analizy, których wyniki wskazują na to, że odpowiednia ilość wspominanych wyżej związków w diecie może znacząco zmniejszać ryzyko zachorowania i śmierci z powodu chorób nowotworowych.

Czerniakiem nazywamy nowotwór złośliwy skóry, który rozwija się z komórek barwnikowych. Poza skórą może lokalizować się w obrębie gałki ocznej, błony śluzowej (warg, podniebienia, odbytu czy warg sromowych) oraz paznokci. W Polsce każdego roku rozpoznaje się czerniaka u 4-5 osób na 100000 mieszkańców.

Rak trzustki uznawany za jeden z najgroźniejszych nowotworów złośliwych – statystycznie 5-letnia przeżywalność w przypadku tego schorzenia sięga 5%. Związane to jest chociażby z tym, że u znacznej części chorych rozpoznanie stawiane jest dopiero wtedy, gdy choroba jest już w znacznym stopniu zaawansowania. Z tego właśnie powodu naukowcy poszukują technik diagnostycznych pozwalających wcześnie rozpoznawać raka trzustki, jak i starają się oni poznać mechanizmy, które pozwalają mu na szybki rozsiew w organizmie – ostatnie doniesienia na ten temat zaprezentowali specjaliści z Australii.

Rak prostaty należy do grupy najczęściej występujących u mężczyzn nowotworów złośliwych. Wciąż bywa on rozpoznawany w bardzo późnym stadium, dlatego też uczeni podejmują się poszukiwań zarówno technik diagnostycznych, które pozwolą go wcześniej wykrywać, jak i analizują oni to, jakie czynniki mają wpływ na rozwój tej choroby. Ciekawe doniesienia o patogenezie raka prostaty prezentują uczeni z Chin – udało im się bowiem zaobserwować pewne charakterystyczne dla nowotworu prostaty zmiany dotyczące składu mikroflory wydzieliny gruczołu krokowego.

Rak tarczycy jest nowotworem złośliwym, który może wywodzić się z komórek pęcherzykowych tarczycy – brodawkowaty i pęcherzykowy – lub komórek C (okołopęcherzykowych) wytwarzających kalcytoninę – rak rdzeniasty. Rak tarczycy jest najczęstszym nowotworem złośliwym gruczołów wydzielania wewnętrznego. W Polsce obserwuje się około 1700 nowych zachorowań rocznie. Największa zapadalność przypada na 40.- 50. rok życia.

Badania przeprowadzone na Uniwersytecie w Surrey wskazują, że odpowiednia modyfikacja wirusa grypy może pomóc w zwalczaniu raka pęcherza. Choć brzmi to abstrakcyjnie, naukowcy twierdzą, że jest to ogromna szansa na pomoc dla chorych!

Nowotwór jelita grubego powstaje na podłożu niekontrolowanego rozrostu komórek w obrębie okrężnicy, zgięcia esiczo-odbytniczego, odbytnicy lub esicy. W zależności od lokalizacji zmiany objawy mogą się znacznie różnić. Najczęściej na ten typ nowotworu chorują osoby w wieku około 70 lat, w przeważającej części mężczyźni.

Zachorowania na raka krtani stanowią w Polsce około 2% wśród wszystkich zachorowań na nowotwory złośliwe. Każdego roku z powodu raka krtani umiera około 1600 Polaków i Polek. Najczęstszym rodzajem nowotworu złośliwego krtani jest rak płaskonabłonkowy.

O szkodliwości palenia tytoniu nie trzeba nikogo przekonywać – zawartość substancji w dymie tytoniowym o udowodnionym, szkodliwym oddziaływaniu na organizm jest zatrważająca. Okazuje się, że naukowcy odkryli ślad wskazujący na powiązanie pomiędzy paleniem a… ostrą białaczką limfatyczną u dzieci.

O tym, że spożywany w nadmiarze cukier może szkodzić zdrowiu, wiadomo nie od dziś – sprzyja on przecież chociażby nadmiernej masie ciała. Tak naprawdę okazuje się jednak, że słodka substancja może stwarzać zdecydowanie więcej zagrożeń, niż można by tylko przypuszczać – uczeni z ośrodków w Stanach Zjednoczonych prowadzili badania, które dotyczyły związku pomiędzy jednym ze stosowanych m.in. do słodzenia napojów węglowodanem a rakiem jelita grubego. Uzyskane przez nich wnioski optymizmem niestety nie napawają.

Rak wątroby jest szóstym najczęściej występującym typem nowotworu i czwartą wiodącą przyczyną zgonów związanych z tą chorobą. Najnowsze odkrycie hiszpańskich naukowców dowodzi, że dzięki hormonowi wydzielanemu przez komórki tłuszczowe, którego więcej jest w organizmach kobiet, są one mniej narażone na zachorowanie.

Czy spożywanie orzechów włoskich sprzyja profilaktyce nowotworowej? Jak wskazują badania prowadzone w Uniwersytecie Marshalla – tak. Naukowcy zajmujący się tym zagadnieniem wykryli, że ekspansja genów zmienia się pod wpływem przyjmowanie około 50 g orzechów przez okres około 2 tygodni. Badania te stanowią początek drogi do postawienia jasnej tezy dotyczącej korelacji pomiędzy spożyciem orzechów a profilaktyką nowotworową, jednak ich wyniki są jednoznaczne i bardzo obiecujące.