Nowotwory

Zespoły paraneonowotworowe związane mogą być m.in. z odchyleniami dotyczącymi układu nerwowego, hormonalnego czy krwionośnego. Wiedza na ich temat jest istotna przede wszystkim z tego powodu, że czasami rozpoznanie zespołu paraneoplastycznego poprzedza zdiagnozowanie u pacjenta choroby nowotworowej.

Palenie papierosów jest główną przyczyną nowotworu płuc i stanowi o aż 85 proc. wszystkich jego typów. Najnowsze badania pokazują, że długotrwała styczność z dymem papierosowym sprawia, iż płuca stają się bardziej wrażliwe na czynniki powodujące raka.

Nowotwory narządów głowy i szyi najczęściej powstają w obrębie wargi, jamy ustnej, gardła, krtani, zatok przynosowych, struktur oczodołów oraz gruczołów wydzielających ślinę oraz uszu. Czym są spowodowane i jakie są ich objawy?

Nowotwory płuc ogólnie zaliczane są do schorzeń, w których przypadku rokowania chorych są raczej niekorzystne. Z tego właśnie powodu wciąż prowadzone są różnorakie badania, które pozwoliłyby jeszcze lepiej poznać naturę tych zmian – jednymi z badaczy, którzy odkryli dość interesujące aspekty dotyczące agresywnych postaci nowotworów płuc, byli uczeni z Emory University.

Najnowsze badania dowiodły, ze osoby starsze, aczkolwiek cieszące się dobrym zdrowiem, które regularnie stosują aspirynę, są bardziej narażone na różnego rodzaju nowotwory. Jest to odmienna hipoteza do tej, która zakładała, że codzienne zażywanie niewielkiej dawki aspiryny może pomóc chronić osoby starsze przed demencją, zaburzeniami funkcji poznawczych i rakiem.

Choroby nowotworowe stanowią poważny problem zdrowotny – wynika to zarówno z tego, jakie są rokowania w przypadku części z nich, jak i z tego, że zachorowanie na nie może skutkować naprawdę przeróżnymi następstwami. O jednym z nich współcześnie mawia się więcej, wciąż jednak najprawdopodobniej za mało – mowa o zaburzeniach psychicznych pojawiających się u osób ze schorzeniami nowotworowymi.

Nowotwory złośliwe są drugą przyczyną zgonów w Polsce (zaraz po chorobach układu krążenia). Szacuje się, że 10-30% wszystkich nowotworów spowodowane są genetycznymi uwarunkowaniami do zachorowania. Przed większością nowotworów możemy się więc ustrzec poprzez odpowiednią dietę, unikanie tytoniu, czy aktywność fizyczną.

Glejak wielopostaciowy to pierwotny nowotwór ośrodkowego układu nerwowego (OUN), którego stopień złośliwości  – zarówno histologiczny, jak i kliniczny – jest bardzo duży. Według Światowej Organizacji Zdrowia przypisuje mu się najwyższy (IV) stopień złośliwości. Nowotwór tego typu stanowi 10-18% wszystkich guzów wewnątrzczaszkowych. Roczna zapadalność w Polsce wynosi 5 przypadków na 100000 osób.

Najnowsze badania sugerują, że istnieje korelacja pomiędzy siedzącym trybem życia a zachorowalnością na nowotwory. Według naukowców wdrożenie aktywności fizycznej do codziennego grafiku może zmniejszać to ryzyko.

Na raka żołądka w Polsce zapada rocznie około 5000 osób, z niemal dwukrotną przewagą mężczyzn. Jest najczęstszym nowotworem tego narządu, w większości przypadków występującym po 50. roku życia. Choć ilość zachorowań, porównując do ubiegłego wieku, zmniejszyła się, wciąż znajduje się w pierwszej dziesiątce najczęściej występujących nowotworów.

Statystyki dotyczące raka wątroby są wręcz skrajnie niepokojące – American Cancer Society podaje, że od 1980 roku ilość zachorowań na ten nowotwór uległa potrojeniu. Ze względu na taką właśnie sytuację różni uczeni podejmują się poszukiwania czynników, które sprzyjają rozwojowi schorzenia oraz tych, które minimalizować mogą jego ryzyko. Specjaliści z Australian National University Medical School analizowali, jaki wpływ na ryzyko raka wątroby ma aktywność fizyczna.

Ostra białaczka limfoblastyczna (ang. acute lymphoblastic leukemia – ALL) jest chorobą nowotworową wywodzącą się z prekursorów limfocytów linii B i T. Ten rodzaj białaczki jest najczęściej występującym typem nowotworów u dzieci (25%). Szczyt zachorowań przypada na 4.-5. rok życia, a u dorosłych występuje niezwykle rzadko. Etiologia choroby nie jest do końca poznana, aktualnie uważa się, że powstaje ona w wyniku współdziałania czynników genetycznych oraz środowiskowych.

Wczesne objawy nowotworowe u dzieci są niezwykle trudne do „wyłapania” głownie dlatego, że większość z nich jest niespecyficzna i nie daje możliwości przypuszczenia, że w organizmie dziecka dzieje się coś złego. Przeważnie zauważane przez rodziców jest zmęczenie, apatia bądź nadmierna aktywność, której skutkiem wydaje się być ból kończyn. Jeśli jednak objawy te trwają długo lub mają charakter nawracający z towarzyszącą podwyższoną temperaturą, powiększonymi węzłami chłonnymi czy krwawieniami z błon śluzowych, warto poddać się specjalistycznej konsultacji lekarskiej.

Siatkówczak (retinoblastoma) jest najczęściej występującym nowotworem wewnątrzgałkowym u dzieci. Stwierdza się go u jednego na 15000-20000 nowo narodzonych. Jest złośliwym nowotworem wywodzącym się z prymitywnych komórek siatkówki, który w krótkim czasie prowadzi do przerzutów, a nieleczony może nawet do śmierci dziecka.

Nowotwory ośrodkowego układu nerwowego są najczęstszymi guzami litymi występującymi u dzieci. Co roku rozpoznaje się w Polsce około 250 nowych przypadków. Szczyt zachorowalności przypada między 3. a 10. rokiem życia, ale nie wyklucza to ich występowania również u niemowląt czy nastolatków.

Rak gruczołu krokowego jest nowotworem złośliwym wywodzącym się z obwodowej strefy gruczołu krokowego. Rozpoznawany jest głównie u mężczyzn powyżej 50. roku życia. W Polsce stanowi 13% wszystkich nowotworów złośliwych u mężczyzn.

Ze względu na dużą częstość występowania złośliwych nowotworów prostaty wielu badaczy podejmuje się prób poszukiwania nowoczesnych metod leczenia tych schorzeń, ale i czynników ryzyka ich występowania. Interesujące są chociażby zależności pomiędzy rakiem prostaty a stosowaną przez mężczyzn dietą – dotychczas nie udało się jednoznacznie wykazać, jaka dieta może sprzyjać lub niwelować ryzyko nowotworów złośliwych gruczołu krokowego, nowe światło na to zagadnienie rzucają jednak uczeni z Mayo Clinic w Rochester.

O korzystnym wpływie na zdrowie związków z grupy flawonoidów – chociażby o redukowaniu przez nie ryzyka schorzeń sercowo-naczyniowych – wspomina się już od dłuższego czasu. Substancje te interesują wielu naukowców, jednymi z tych, którzy podjęli się badań dotyczących flawonoidów, byli uczeni z Edith Cowan University w Australii. Przeprowadzili oni analizy, których wyniki wskazują na to, że odpowiednia ilość wspominanych wyżej związków w diecie może znacząco zmniejszać ryzyko zachorowania i śmierci z powodu chorób nowotworowych.

Odbiór społeczny chorób nowotworowych w znacznej mierze determinuje jakość życia w chorobie. Stosunek do osób cierpiących na ten typ schorzenia zależny jest głównie od wiedzy, jaką posiadamy oraz od ustosunkowania do niej. Niemniej bardzo znaczącą rolę w postrzeganiu osób chorych odgrywają stereotypy, które budowane są w oparciu o informacje docierające do jednostki. Stąd wysoka ranga edukacji zdrowotnej i przekazywania rzetelnej wiedzy.

Odbiór społeczny chorób nowotworowych w znacznej mierze determinuje jakość życia w chorobie. Stosunek do osób cierpiących na ten typ schorzenia zależny jest głównie od wiedzy, jaką posiadamy oraz od ustosunkowania do niej. Niemniej bardzo znaczącą rolę w postrzeganiu osób chorych odgrywają stereotypy, które budowane są w oparciu o informacje docierające do jednostki. Stąd wysoka ranga edukacji zdrowotnej i przekazywania rzetelnej wiedzy.