Leczenie raka

Kolejna lista refundacyjna przyniosła bardzo dobre informacje dla chorych na raka płuca. Tym razem od 1 marca rozszerzeniu uległ program leczenia drobnokomórkowego raka płuca, który w nowej odsłonie dopuszcza zastosowanie leczenia aż dwoma lekami z grupy immunoterapeutyków – atezolizumabem lub durwalumabem. Oba immunoterapeutyki są stosowne w skojarzeniu z chemioterapią. To jednak nie wszystko. Zwiększa się również zakres stosowania immunoterapii o chorych z przerzutami do ośrodkowego układu nerwowego.

Leczenie raka płuca w Polsce przeżywa prawdziwy renesans. Dekadę temu diagnoza nowotworu płuca oznaczała dla większości pacjentów wyrok. Dzięki dostępności do nowoczesnego leczenia, coraz częściej mówimy o raku płuca jak o chorobie przewlekłej. Początek 2023 roku to kolejne korzystne dla pacjentów zmiany i nowe terapie w programie lekowym.

Polska hematologia stoi na światowym poziomie. Polscy naukowcy, zrzeszeni w Polskim Konsorcjum Szpiczakowym, zmieniają standard leczenia szpiczaka plazmocytowego. Wyniki badań klinicznych ATLAS dają nadzieję pacjentom na wydłużenie czasu do nawrotu choroby nowotworowej nawet o 18 miesięcy.

Rocznie u 1100-1200 dzieci diagnozowany jest nowotwór złośliwy [1] – z czego niestety u mniej niż połowy choroba zostaje rozpoznana w początkowym stadium. Wyleczalność nowotworów dziecięcych zależy m.in. od rodzaju choroby oraz stopnia jej zaawansowania, ale średnio szacuje się ją na ok. 80 proc. [2] Choć wynik ten napawa optymizmem, to wciąż nie brakuje małych pacjentów opornych na tradycyjne metody leczenia, borykających się z przerzutami czy wznową choroby. Nadzieją na ich powrót do zdrowia oraz opracowanie skuteczniejszych terapii przeciwnowotworowych okazują się badania kliniczne. Co warto o nich wiedzieć?

Medycyna personalizowana, nazywana także precyzyjną, zakłada dostosowanie leczenia do indywidualnego pacjenta. Coraz częściej wykorzystywana jest w onkologii, gdzie określa się charakterystyczne cechy nowotworu poprzez wykonanie dedykowanych badań. To stale rozwijająca się dziedzina, w której wciąż jest wiele do odkrycia. Już dziś wiadomo, że ukierunkowane leczenie przynosi największe korzyści medyczne, społeczne i ekonomiczne [1].

W opublikowanym 17 października projekcie listopadowej listy refundacyjnej znajduje się długo wyczekiwany program lekowy dla pacjentów z miejscowo zaawansowanym lub przerzutowym rakiem pęcherza moczowego (B.141 – Leczenie pacjentów z rakiem urotelialnym). W jego ramach chorzy będą mogli otrzymywać innowacyjną immunoterapię, której celem jest jak najdłuższe podtrzymanie pozytywnych efektów leczenia uzyskanych dzięki chemioterapii. To ogromna zmiana, na którą czekali zarówno pacjenci, jak i klinicyści.

Co łączy krwiodawcę i dawcę szpiku? Przede wszystkim bezinteresowna chęć podzielenia się cząstką siebie, by ratować życie drugiego człowieka. Ale dawców łączy także sposób, w jaki to robią! Nie każdy ma świadomość, że krwiotwórcze komórki macierzyste od dawcy szpiku pobiera się najczęściej z krwi obwodowej, za pomocą tzw. aferezy, która bardzo podobna jest do donacji krwi. Z okazji Światowego Dnia Krwiodawcy Fundacja DKMS wyjaśnia, na czym polegają podobieństwa i różnice pomiędzy oddawaniem szpiku a krwi.

Aż 80-90% zgonów z powodu raka płuca związanych jest z paleniem tytoniu, jednak rośnie liczba nowo zdiagnozowanych osób, które nigdy nie paliły - sięgając nawet 20%. Ostatnie lata przyniosły ogromny postęp w diagnostyce i leczeniu raka płuca, dzięki czemu znacznie poprawiły się rokowania pacjentów. Niestety nie idzie to w parze ze zmianą postrzegania społecznego osób chorujących na raka płuca.

Z okazji 10 000 Dawców faktycznych oraz Światowego Dnia Walki z Nowotworami Krwi, obchodzonego 28 maja, Fundacja DKMS przyjrzała się temu, jak idea dawstwa szpiku wygląda w 10 miastach w Polsce, które od lat angażują się w pomoc pacjentom cierpiącym na nowotwory układu krwiotwórczego! Co udało się osiągnąć na przestrzeni lat? Ile akcji rejestracji przeprowadzono w poszczególnych regionach? Kto aktualnie potrzebuje pomocy „bliźniaka genetycznego”?

Diagnoza: nieoperacyjny rak płuc zazwyczaj wzbudza u pacjentów i ich bliskich bardzo duży niepokój. W praktyce jednak to, że zmiana nie może być leczona chirurgicznie, nie jest równoznaczne z tym, że szanse pacjenta na wyzdrowienie w ogóle nie istnieją. Kiedy raka płuc określa się jako nieoperacyjnego i jakie metody leczenia można zastosować w takim przypadku?

Pacjenci z zaawansowanym nieresekcyjnym nowotworem wątrobowokomórkowym od lat znajdują się w szczególnie trudnym położeniu. Mimo, że HCC plasuje się dopiero w drugiej dziesiątce wśród wszystkich rozpoznawanych nowotworów złośliwych w Polsce, to ma wyjątkowo niekorzystne rokowania – charakteryzuje się dużą śmiertelnością i jednym z najniższych wskaźników przeżycia pięcioletniego w porównaniu z innymi rodzajami nowotworów. 

Liczba chorych na niedrobnokomórkowego raka płuca (NDRP), którzy mogliby skorzystać z zastosowania jednoczasowej radiochemioterapii jest w Polsce co najmniej trzykrotnie wyższa niż liczba aktualnie leczonych metodą skojarzoną.

Mimo licznych apeli środowisk medycznych i organizacji pacjenckich, jedyna terapia o udowodnionej skuteczności, która powinna być stosowana u pacjentów z nieoperacyjnym zaawansowanym rakiem kolczystokomórkowym wciąż pozostaje bez refundacji. Dostęp do niej mają jedynie nieliczni.

Chemioterapia to jeden ze sposobów walki z różnego rodzaju nowotworami. Polega na stosowaniu leków cytostatycznych w celu zniszczenia komórek rakowych lub powstrzymania ich przed rozprzestrzenianiem się. Jak długo trwa leczenie chemioterapią?

Terapia CAR-T często jedyna nadzieja dla małych pacjentów onkologicznych, od września znajdzie się na liście refundacyjnej publikowanej przez Ministerstwo Zdrowia. O refundację ww. terapii ubiegano się od dłuższego czasu – nareszcie pojawiło się zielone światło a dostęp do terapii będzie ułatwiony. 

CAR-T, czyli innowacyjna terapia przeciwnowotworowa to najnowsza broń w walce z agresywnym nowotworami krwi. Czym jest CAR-T i co stanowi o jej wyjątkowości?

Choroby o podłożu bakteryjnym były przyczyną śmierci wielu ludzi – gruźlica, błonica czy tężec zbierały potężne żniwo. Pojawienie się antybiotyków pozwoliło na ograniczenie rozwoju chorób, jednak rosnące stosowanie antybiotyków wywołuje antybiotykooporność, co skutkuje koniecznością szukania nowych leków.

Lekarze potwierdzają, że immunoterapia w walce z nowotworami daje spektakularne efekty. Amerykańskie Towarzystwo Onkologii Klinicznej uznało ją za jedną z pięciu przełomowych terapii w dziejach medycyny.

Najnowsze badania sugerują, że osoby wykonujące aktywność fizyczną w godzinach porannych, tj. między 8.00 a 10.00 rano, są mniej narażone na zachorowanie na nowotwór niż ci, którzy uprawiają sport w późniejszych godzinach.

Nowoczesne metody leczenia chorób nowotworowych dają bardzo nawet dobre efekty, w przypadku części z nich pojawia się jednak pewien problem – skutki uboczne. Z immunoterapią związany bywa rozwój zapalenia okrężnicy – badacze z Dana-Farber Cancer Institute i Harvard Medical School oceniali, czy zapobiegać takiemu problemowi może przyjmowanie przez chorych witaminy D.