Wiadomości z kategorii: Diagnostyka onkologiczna

15 lutego obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Walki z Nowotworami Dziecięcymi – rocznie w Polsce nowotwór złośliwy jest diagnozowany u ok. 1100-1200 dzieci [1]. Najczęściej rozpoznawane są białaczki, nowotwory układu krwiotwórczego, guzy mózgu oraz inne nowotwory lite, jak m.in. neuroblastoma, mięsaki czy guzy kości. Niecharakterystyczne objawy lub ukryty początek choroby sprawiają, że u ponad połowy przypadków diagnoza jest stawiana dopiero w zaawansowanym stadium.

Palenie tytoniu, niechlubny nałóg, coraz bardziej piętnowany w naszym kraju. Mimo to aż 22% Polaków to nałogowi palacze [1]. W tej grupie są osoby, które próbowały na własną rękę zerwać z nałogiem, często nieskutecznie. Są też tacy, którzy palą, bo jak sami przyznają, lubią i nie zamierzają rzucać palenia. Niestety, duża część z nich, niezależnie do której grupy należą, zachoruje na raka płuca. Dlatego każda osoba nałogowo paląca tytoń powinna wykonać badania profilaktyczne w kierunku tego nowotworu.

Dwa lata z COVID-19 spowodowały bardzo duże opóźnienia w diagnostyce nowotworów, w tym m.in. raka nerki. – Mamy więcej pacjentów bardziej zaawansowanych w chorobie, u których leczenie jest trudniejsze i dużo mniej efektywne – mówi prof. Paweł Wiechno z Narodowego Instytutu Onkologii. Rak nerki przez lata może się rozwijać w ukryciu, bo w pierwszych etapach nie daje żadnych dolegliwości. A właśnie wczesne wykrycie ma kluczowe znaczenie dla powodzenia terapii i rokowań pacjenta. Do diagnozy często wystarczy proste badanie USG. Statystyki pokazują jednak, że niewielu Polaków ma tego świadomość.

Wczesna diagnostyka raka tarczycy i niebarwnikowych raków skóry pozwala na szybsze i skuteczniejsze leczenie, a przede wszystkim na wyleczenie pacjenta. Z punktu widzenia ekonomicznego jest odciążeniem dla budżetu państwa, ponieważ dzięki niej zmniejszają się koszty terapii. Z wykonywania diagnostyki już na wczesnym etapie rozwoju choroby wynikają same korzyści, a mimo to nawyk chodzenia Polaków na badania profilaktyczne wciąż nie jest na zadowalającym poziomie.

Rak skóry jest jednym z najczęściej występujących nowotworów w populacji ogólnej. Stanowi około 97% wszystkich nowotworów skóry i około 1/3 wszystkich nowotworów złośliwych. Najczęstszym nowotworem skóry jest rak podstawnokomórkowy. Ministerstwo Zdrowia przygotowało program profilaktyki nowotworów skóry. Do kogo jest on skierowany?

Jednym z możliwych objawów raka płuc jest kaszel. Doskonale jednak wiadomo, że dolegliwość ta miewa różny charakter i z tego powodu niejedna osoba zastanawia się, jakiego rodzaju kaszel sugerować może nowotwór. Nie istnieją jednoznaczne cechy kaszlu, które wprost świadczyłyby o raku – sugerować chorobę mogą jednak pojawiające się wraz z nim, innego jeszcze rodzaju objawy.

Każdego roku ok. 2 tys. osób w Polsce dowiaduje się o agresywnym nowotworze wątrobowokomórkowym, najczęściej diagnozowanym w zaawansowanym stadium. Muszą toczyć nierówną walkę ze śmiertelną chorobą, ale też z wykluczeniem społecznym.

Test krwi mogący wykryć 50 rodzajów raka ma bardzo duże szanse na wejście do powszechnego użytku.

4 października obchodzony jest Światowy Dzień Onkologii. Tego dnia warto przypomnieć, jak ważna jest profilaktyka nowotworów, dzięki której możemy szybko rozpocząć leczenie, a wtedy szansa zwycięstwa z rakiem jest dużo większa.

Rak piersi jest drugą najczęstszą przyczyną zgonów wśród Polek. 7% nowotworów nie można zidentyfikować z pomocą USG czy mammografii. Jak pokazują statystyki, aż 70% Polek nie wykonuje regularnie badań profilaktycznych w kierunku raka piersi. A w leczeniu raka liczy się czas. Im szybciej guz zostanie wykryty, tym większe szanse na wyleczenie. Zwlekając z badaniami, obniżają się szanse na wygranie z chorobą, która coraz częściej atakuje kobiety nawet przed 40. rokiem życia.

O tym, że psy, ze względu na swój doskonały węch, wykorzystywane są do poszukiwania narkotyków czy materiałów wybuchowych, raczej powszechnie wiadomo. Mniej się mówi natomiast o tym, że zwierzęta te są zdolne również i do wyczuwania różnych ludzkich chorób. Coraz więcej pojawia się publikacji dotyczących możliwości rozpoznawania przez psy rozmaitych ludzkich nowotworów – tego rodzaju „badanie” byłoby niezwykle wręcz korzystne chociażby ze względu na to, że wykrywanie nowotworów przez psy byłoby przecież zasadniczo bezinwazyjne.

Rak jajnika jest jednym z najczęstszych nowotworów, na które cierpią kobiety w Polsce. Rak surowiczy niskozróżnicowany stanowi blisko 70% wszystkich przypadków, które odnotowywane są w Polsce. Do walki z nowotworem jajnika stanęli również naukowcy z Centrum Onkologii z Gliwic.

Rak piersi to najczęstszy nowotwór złośliwy występujący u kobiet w Polsce – stanowi aż 20 proc. wszystkich zachorowań na raka i jest drugą, po raku płuc, przyczyną zgonów Polek z powodu chorób nowotworowych. Powszechnie stosowanym badaniem przesiewowym jest mammografia, która ma jednak swoje ograniczenia, jak i skutki uboczne. W Polsce została zainicjowana nowa metoda ­– innowacyjna, nieinwazyjna i do powszechnego stosowania – mammodiagnostyka. Specjaliści kształceni w tej dziedzinie są w stanie wykryć nawet kilkumilimetrowe zmiany.

U pacjentów – nierzadko przypadkowo – wykrywane mogą być różne guzki. Szczególny lęk wzbudzają te guzki, które pojawiają się w obrębie płuc – w końcu może to być nawet nowotwór. W różnicowaniu zmian łagodnych od złośliwych wykorzystuje się zwykle metody inwazyjne, takie jak np. biopsja. Czasem jednak często orzec, czy rzeczywiście biopsja jest konieczna – ułatwić podejmowanie tej decyzji może w przyszłości badanie markerów we krwi, nad którym pracują uczeni z Medical University of South Carolina w Charleston.

Komórki nowotworowe zazwyczaj są zdecydowanie inne od prawidłowych komórek organizmu. Różnice te mogą dotyczyć tempa ich podziałów, budowy, ale i produkcji różnego typu substancji. Drugie z wymienionych zjawisk stanowiło podstawę do prac londyńskich naukowców, którzy postanowili opracować nieinwazyjny test oddechowy, pozwalający na rozpoznawanie nowotworów przełyku i żołądka. Według uczonych analiza pięciu substancji znajdujących się w wydychanym przez pacjentów powietrzu mogłaby pozwalać na bezinwazyjne rozpoznawanie schorzeń nowotworowych.

Kontrolowanie stanu zdrowia, powinno wejść w nawyk każdemu człowiekowi. Profilaktyczne wizyty u lekarza pierwszego kontaktu, oraz wykonywanie badań krwi i moczu mogą w odpowiednim momencie wskazać, że z organizmem dzieje się coś złego. Pamiętajmy, że na podstawie nieprawidłowych, podstawowych parametrów badań krwi, lekarz pierwszego kontaktu może skierować nas do specjalisty, w tym do onkologa. Co ważne – szybko wykryty rak pozwala na podjęcie leczenia, które może nie tylko wydłużyć życie, ale również je uratować.

Dzięki wynalazkowi izraelskich badaczy, możliwe staje się wykrywanie kierunku przerzutów zmian nowotworowych. Odkrycie to prawdopodobnie umożliwi uratowanie setek ludzkich istnień. 

Retrospektywne studia porównawcze wykazały, że czynniki takie jak status społeczny, ubezpieczeniowy, stan cywilny i rasa mogą mieć związek z zachorowalnością na raka trzustki.  

Rak jajnika cały czas stanowi ogromny problem w ginekologii onkologicznej. Co ważne jego objawy mogą być bardzo niespecyficzne.

Badanie USG, ze względu na swoją dostępność, nieinwazyjność oraz niski koszt, jest badaniem obrazowym, które ma szerokie zastosowanie. Badanie to może być badaniem pierwszego kontaktu, które pozwoli na wykrycie zmiany.