Skutki uboczne chemioterapii – jak sobie pomóc?
Celem chemioterapii jest niszczenie komórek, które szybko się dzielą. Z uwagi na fakt, że stosowany w ramach terapii farmaceutyk krąży po całym organizmie, również zdrowe komórki spełniające powyższy warunek ulegają zniszczeniu.
Szczególnie narażone na uszkodzenie i wynikające stąd skutki uboczne są komórki krwiotwórcze w szpiku kostnym, mieszki włosowe, komórki jamy ustnej, przewodu pokarmowego oraz rozrodcze.
Pojawienie się, jak również i samo odczuwanie dotkliwości poszczególnych efektów ubocznych jest sprawą indywidualną. Obecnie dostępne są już środki farmakologiczne, potrafiące złagodzić niektóre dolegliwości. Na samopoczucie w trakcie i po chemioterapii pacjent może również sam mieć pewien wpływ.
Mdłości i wymioty
Standardem jest już podawanie leków przeciwwymiotnych podczas i tuż po chemioterapii. Można jednak samemu dodatkowo wspomóc ich działanie, zwracając uwagę na kilka zasad. Przede wszystkim należy unikać obfitych posiłków, a wypijać za to duże ilości wody. Wszelki pokarm oraz płyny powinno się przyjmować powoli i w temperaturze pokojowej.
Potrawy słodkie, smażone oraz tłuste nie są wskazane przy chemioterapii. Podobnie jak ekspozycja na intensywne zapachy kuchenne, perfumy czy dym papierosowy. Pomocne przy opanowaniu mdłości może okazać się z kolei ssanie kostki lodu lub wypijanie naparu z mięty lub (w szczególności) - imbiru. Dobrze jest też pamiętać, by po posiłkach nie przyjmować pozycji leżącej.
Wyjątkowe zmęczenie i zawroty głowy
Anemia, czyli sytuacja, w której niedobór czerwonych krwinek powoduje niedostatek tlenu, w jaki powinny być zaopatrywane tkanki, może powodować uczucie kompletnego braku energii. W takiej sytuacji należy przede wszystkim dużo odpoczywać, nie przejmując się upływającym niejako obok czasem. Wykonywane aktywności powinny zostać bezwzględnie ograniczone do niezbędnego minimum.
fot. ojoimages
W przypadku chemioterapii - odpoczynek, to produktywnie spędzony czas! Podnosząc się z pozycji leżącej dobrze jest tez pamiętać, by robić to powoli, zmniejszając w ten sposób prawdopodobieństwo wystąpienia zawrotów głowy. Niezwykle istotna w regeneracji sił jest też zdrowa i zbilansowana dieta oraz picie dużych ilości wody, która pomaga oczyścić organizm z chemikaliów.
Wypadanie włosów
Większość chemioterapeutyków powoduje wypadanie włosów. Dobra wiadomość jest taka, że po pewnym czasie odrastają one z powrotem, choć mogą mieć nieco zmienioną postać. Do tego czasu jednak, trzeba sobie poradzić z pojawiającym się problemem łysienia. Wielu pacjentów decyduje się na radykalne działanie, jakim jest zgolenie włosów w momencie pierwszych oznak ich obfitego wypadania. Dzięki temu unikają powolnego przygnębiającego wielu z nich procesu utraty włosów oraz towarzyszącego temu coraz większego prześwitu włosów.
Mężczyźni często przyzwyczajają się do nowego wyglądu. Kobietom w zachowaniu pozytywnego obrazu siebie pomaga z kolei zaopatrzenie się zawczasu w naturalnie wyglądającą perukę lub stworzenie kolekcji ciekawych chust tudzież innych nakryć głowy.
W przypadku, kiedy w wyniku chemioterapii włosy nie wypadają jednak całkowicie, a jedynie lekko się przerzedzają warto zwrócić szczególną uwagę na ich pielęgnację tj. używać łagodnego szamponu do włosów oraz szczotki o miękkim włosiu. Dobrze jest zrezygnować z używania suszarki, za to bezwzględnie unikać farbowania włosów lub stosowania trwałej ondulacji.
