Rak jądra - profilaktyka

Rak jądra należy do najczęstszych nowotworów, na jakie zapadają mężczyźni - głównie młodzi (15 - 35 lat). W około 1 - 3% przypadków, schorzenie rozwija się w obu jądrach. Choroba zazwyczaj wykrywana jest przypadkiem przez pacjenta, bądź w trakcie samodzielnego okresowego badania jąder przez mosznę. Nowotwór jądra wykryty wcześnie jest w pełni uleczalny, tak bardzo istotna jest więc profilaktyka.
Obserwuje się stały wzrost zachorowalności na raka jądra (3 - 6% rocznie). W Polsce liczba nowych przypadków w ostatnich trzech dekadach zwiększyła się ponad dwukrotnie.
Ważne! Największa zachorowalność występuje w Danii, najmniej przypadków złośliwego nowotworu jądra odnotowano na Dalekim Wschodzie.
Coraz większa świadomość mężczyzn, jak i coraz lepsze sposoby leczenia powodują, że wyleczenie nasieniaka I stopnia uzyskuje się u blisko 99% pacjentów.
Charakterystyka przypadłości
Rak jądra należy do zarodkowych, może występować w każdym wieku, jednakże najczęściej dotyka on chłopców oraz młodych mężczyzn między 15 a 35 rokiem życia (przeważającą grupę stanowią nasieniaki i nienasieniaki).
Ważne! Największą grupę nowotworów jądra stanowią nasieniaki (4 dekada życia), następnie nienasieniaki (zwłaszcza 3 dekada życia).
Do głównych czynników ryzyka wystąpienia schorzenia należy:
- niezstąpienie jądra do moszny (pozostanie w jamie brzusznej)
- przypadki raka jądra u krewnych pierwszego stopnia (około 2% pacjentów)
- nawracające infekcje
- zabieg usunięcia przepukliny pachwinowej
- siedzący tryb życia
Jak dotąd nie wykryto genu, który byłby odpowiedzialny za powstawanie nowotworu. Stwierdzono jednak, że na schorzenie mają wpływ zmiany w DNA kilku genów, wiążące się z prawidłowym procesem cyklu komórkowego. Przeprowadzone badania wykazały, że mutacje w genach kodujących białka, które związane są ze szlakiem przekazywania sygnałów w komórce zależnych od cząsteczki, którą komórki wykorzystują do ułatwienia przekazywania sygnałów pomiędzy komórkami (cAMP) - mogą wpłynąć na powstanie nowotworu zarodkowego jąder (rodzaj nienasieniaka).
Jak była już mowa powyżej, rak jądra dzieli się głównie na nasieniaki oraz nienasieniaki.
- nasieniaki stanowią jednorodną grupę histologiczną (w 65 - 85% ograniczają się wyłącznie do narządu)
- nienasieniaki tworzą się z różnych elementów. Wyróżnia się cztery typy histologiczne (rak płodowy, potworniak, guz pęcherzyka żółtkowego, rak kosmówkowy).
fot. panthermedia
Objawy, diagnoza
Rozpoznanie schorzenia nie jest trudne - wielu pacjentów podaje, że w trakcie kąpieli wyczuło, że jedno z jąder jest guzowato powiększone bądź wyczuli w jądrze jakąś nieprawidłowość. Objawy w postaci powiększenia jądra, zmian w jego strukturze, jak i wymacanie nierówności w powierzchni, guzka bądź też „ciężkie” jądro - łatwo zauważy pacjent i lekarz.
Do innych symptomów chorobowych należy:
- ból moszny (20% chorych)
- bolesność okolicy lędźwiowej
- ginekomastia, czyli przerost sutka w wyniku rozrostu tkanki gruczołowej, włóknistej oraz tłuszczowej (około 7% chorych)
Niezmiernie istotna jest profilaktyka i samobadanie, najlepiej przeprowadzane co miesiąc - ma to duże znaczenie we wczesnym rozpoznaniu choroby. Samobadanie polega na zbadaniu jądra przez mosznę, najlepiej po kąpieli, gdy moszna jest rozluźniona, a jądra zwisają swobodnie. Najpierw jedno, następnie drugie jądro należy wziąć delikatnie pomiędzy palec wskazujący i kciuk, następnie dokładnie obmacać.
Ważne! Zdrowe jądro charakteryzuje się gładkością, ma jajowaty kształt, jest dosyć twarde oraz elastyczne. Każda zauważalna nieprawidłowość, a także wystąpienie bólu powinno zaniepokoić i skłonić do wizyty u specjalisty urologa.
Piśmiennictwo
Adres www źródła:
- https://www.zwrotnikraka.pl/nowotwor-jadra-przyczyny-markery/
- https://www.zwrotnikraka.pl/rak-jadra-objawy-leczenie/
- www.czytelniamedyczna.pl/4843,rak-jadra.html
- https://eurologia.pl/g/21,rak-jadra
- www.zdrowie-gazeta.pl/Zdrowie/1,101580,12159461,Samodzielne_badanie_jader___im_wcześniej__tym_lepiej.html
- https://wylecz.to/pl/choroby/uklad-moczowo-plciowy/rak-jadra.html