Przedstawiono informacje o prewencji raka szyjki macicy - to co każda pacjentka wiedzieć powinna.
Jedną z metod walki z nowotworami złośliwymi są działania profilaktyczne. Wymienia się trzy kierunki działań profilaktycznych tzn. prewencję pierwotną, wtórną oraz trzeciorzędową. Prewencja pierwotna opiera się na znajomości czynników ryzyka rozwoju nowotworu i polega na eliminacji tych czynników. Prewencja wtórna polega na wykrywaniu już istniejącej patologii; na rozpoznawaniu stanów przedrakowych. Jest to tzw. skryning. Natomiast prewencja trzeciorzędowa jest związana ze stosowaniem substancji zmniejszających ryzyko wystąpienia raka.
W przypadku raka szyjki macicy prewencja odgrywa ogromne znaczenie przyczyniając się do zmniejszenia częstości występowania tego nowotworu. Rak szyjki macicy jest się na drugim miejscu po raku gruczołu sutkowego wśród nowotworów złośliwych u kobiet. W 95 % przypadków jest rakiem płaskonabłonkowym. Rak inwazyjny pojawia się zwykle po 40 roku życia, stany przedrakowe i rak przedinwazyjny między 30 a 40 rokiem życia. Śmiertelność znacznie zwiększa się po 45 roku życia. 1/3 wszystkich chorych umiera przed upływem roku od rozpoznania. Wczesne postacie często przebiegają bezobjawowo. Pojawiające się później upławy, obfite krwawienia, najczęściej kontaktowe sugerują istnienie procesu nowotworowego. U chorych leczonych z powodu inwazyjnego raka szyjki macicy uzyskuje się 60 % 5-letnich przeżyć. Najwięcej chorych przeżywa, kiedy choroba rozpoznana jest na wczesnym etapie (w stopniu I –80 %), a najmniej, kiedy rozpoznanie postawione jest późno (w IV – 7 %).
Prewencja pierwotna w raku szyjki macicy polega przede wszystkim na zmniejszeniu ryzyka infekcji wirusem brodawczaka ludzkiego HPV, gdyż odgrywa on kluczową rolę w rozwoju tego nowotworu. Zwraca się uwagą, iż wcześnie podjęte życie płciowe, liczni partnerzy, w tym z chorobami przenoszonymi drogą płciową, utrzymujący kontakty seksualne z wieloma kobietami znacznie zwiększają ryzyko infekcji HPV. Aby zmniejszyć ryzyko rozwoju tej wirusowej infekcji zaleca się ograniczenie liczby partnerów oraz stosowanie różnych metod barierowych (prezerwatywy, plemnikobójcze środki dopochwowe).
fot.ojoimages
Ogromne znaczenie ma znajomość innych czynników zwiększających ryzyko rozwoju tego nowotworu oraz podjęcie ewentualnych prób ograniczenia ich wpływu. Rozwojowi raka szyjki macicy może sprzyjać niski poziom higieny osobistej i seksualnej, złe warunki socjalne i ekonomiczne, duża liczba porodów a także długotrwała antykoncepcja hormonalna, czy palenie tytoniu. W fazie badań klinicznych jest także inna metoda prewencji pierwotnej, szczepionka przeciwko wirusowi HPV polegająca na immunizacji proteinami wirusa – L1 oraz L2, która zmniejszałaby ryzyko rozwoju choroby.