Czym jest terapia CAR-T?
CAR-T, czyli innowacyjna terapia przeciwnowotworowa to najnowsza broń w walce z agresywnym nowotworami krwi. Czym jest CAR-T i co stanowi o jej wyjątkowości?
Spis treści:
- Terapia CAR – T, czyli jedna z najnowocześniejszych metod walki z rakiem
- Na czym polega fenomen terapii CAR-T?
- Jakie są wskazania do stosowania immunoterapii CAR-T?
- CAR-T w Polsce
Terapia CAR – T, czyli jedna z najnowocześniejszych metod walki z rakiem
W 2018 roku Europejska Agencja Leków zatwierdziła terapię CAR-T jako metodę leczenia w Europie. Terapia CAR-T-cells to tzw. terapia z zastosowaniem limfocytów T z chimerowym receptorem antygenowym. Zaliczana jest do najnowocześniejszych form immunoterapii, która pozwala na mobilizację układu odpornościowego pacjenta do walki z nowotworami. Limfocyty T to wysoce wyspecjalizowane komórki układu odpornościowego, które, po poddaniu ich modyfikacji genetycznej, są zdolne do rozpoznawania określonych cech nowotworu. Namnażane w warunkach laboratoryjnych są „stymulowane” i podawane pacjentowi w formie infuzji dożylnej.
Na czym polega fenomen terapii CAR-T?
Terapia CAR-T przygotowywana jest indywidualnie, dla danego pacjenta. Jest to forma jednorazowej terapii genowo – komórkowej, która do walki z nowotworem wykorzystuje układ odpornościowy pacjenta. Limfocyty T modyfikowane są w taki sposób, że są zdolne do rozpoznawania i eliminacji komórek nowotworowych. Limfocyty T są dodatkowo wyposażone w chimeryczne receptory antygenowe, dzięki czemu „widzą” komórki nowotworowe, które wcześniej pozostawały niewidoczne dla układu odpornościowego.
Immunoterapia CAR-T, fot. panthermedia
Jakie są wskazania do stosowania immunoterapii CAR-T?
Głównym wskazaniem do stosowania terapii CAR-T są chłoniaki oraz ostra białaczka limfoblastyczna. Terapii komórkami CAR-T poddawani są przede wszystkim CI pacjenci, u których dotychczasowe formy leczenia nie przyniosły żadnych skutków. Szacuje się, że terapia CAR-T u pacjentów, u których zdiagnozowano oporność na co najmniej dwie linie leczenia, podnosi szanse 10 do około 35%. Na chwilę obecną CAR-T zatwierdzono w leczeniu chłoniaka rozlanego z dużych komórek B (DLBCL), chłoniaka śródpiersia z dużych komórek B (PMBCL) i ostrej białaczki limfoblastycznej (jedynie u pacjentów pediatrycznych i poniżej 25 roku życia).
CAR-T w Polsce
Specyfika podawania immunoterapii CAR-T wymusza przygotowanie określonej infrastruktury w ośrodku i przeszkolenia kadry wysoko wykwalifikowanych specjalistów. Na chwilę obecną w Polsce kilka ośrodków zakończyło proces certyfikacji (Klinika Hematologii i Transpalntacji Szpiku Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, Klinika Transplantacji Szpiku i Onkohematologii Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej -Curie, Państwowy Instytut Badawczy oddział w Gliwicach, Klinika Transplantacji Szpiku, Onkologii i Hematologii Dziecięcej „Przylądek Nadziei” Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego we Wrocławiu, Uniwersyteckie Centrum Kliniczne Warszawskiego Uniwersytety Medycznego – Centralny Szpital Kliniczny przy ul. Banacha). Pod koniec 2020 roku Agencja Badań Medycznych przyznała grant w wysokości 100 milionów złotych na opracowanie polskiej terapii CAR-T. Na chwilę obecną terapia nie jest refundowana. Niemniej, plany refundacyjne dotyczące terapii CAR-T w Polsce przedstawił wiceminister zdrowia, podczas tegorocznego Światowego Dnia Walki z Nowotworami Krwi. Ostatecznej decyzji ze strony Ministerstwa, należy spodziewać się w najbliższych miesiącach.
Piśmiennictwo
Źródło tekstu:
- Wrona E, Potemski P. A novel immunotherapy — the history of CAR T-cell therapy. Oncol Clin Pract 2019
Locke, Frederick L., et al. „Long-term safety and activity of axicabtagene ciloleucel in refractory large B-cell lymphoma (ZUMA-1): a single-arm, multicentre, phase 1–2 trial.” The lancet oncology 20.1 (2019): 31-42.
